De eerder aangekondigde aanpassingen van de GLMC’s zijn in de ‘Uitvoeringsregeling GLB 2023’ opgenomen. Het gaat hierbij met name om de extra bescherming van veengebieden (GLMC 2) en het ploegverbod in Natura 2000-gebieden (GLMC 9). Daarnaast is de verplichte bodembedekking op klei- en veengrond (GLMC 6) vervallen, evenals de verplichte aanleg van niet-productief areaal (GLMC 8). Sommige wijzigingen moeten nog door ‘Brussel’ worden goedgekeurd.

Wijzigingen conditionaliteiten

Het voldoen aan de conditionaliteiten is één voorwaarde om GLB-subsidies te ontvangen. In de wijziging van de Uitvoeringsregeling GLB 2023 zijn de wijzigingen in de GLMC’s voor 2025 opgenomen. Daarnaast heeft de minister  in een Kamerbrief aangegeven welke aanvullende wijzigingen waarschijnlijk worden doorgevoerd naar aanleiding van opmerkingen van de Europese Commissie.

Forse verzwaring voor bescherming veengronden (GLMC 2)

Vanaf 2025 geldt voor alle veengronden dat:

• Percelen blijvend grasland niet ‘omgezet’ mogen worden.
• Wordt voldaan aan het peilbesluit.

Definitie ‘veengrond’ zoals in Meststoffenwet

Alle gronden die volgens de ‘Meststoffenwet’ veengrond zijn aangewezen worden ook voor GLMC 2 als veengrond gezien. De grondsoortenkaart is opgenomen in bijlage I van het ‘Uitvoeringsbesluit Meststoffen’ en ook middels een interactieve kaart in te zien.

 ‘Omzetverbod’ blijvend grasland forse verzwaring

De nieuwe eis voor alle veengronden, dat blijvend grasland niet omgezet mag worden, heeft flinke gevolgen. Dit betekent in ieder geval dat op deze percelen geen andere teelt meer mogelijk is. Het is namelijk, voor bedrijven die deelnemen aan het GLB, vanaf 2025 niet meer toegestaan om percelen die op dat moment meer dan 5 jaar grasland zijn om te zetten.

Herinzaai wel mogelijk?

In de ‘Uitvoeringsregeling GLB 2023’ is niet aangegeven wat onder ‘omzetten’ wordt verstaan. Op dit moment gaan we ervan uit dat hiermee het omzetten naar bouwland of blijvende teelt wordt bedoeld. Dit zou betekenen dat ploegen en herinzaai van gras wel mogelijk blijft. Hierover hebben we vragen gesteld aan RVO.

Voldoen aan peilbesluit

Op dit moment is de verplichting om te voldoen aan het peilbesluit alleen van toepassing op ‘niet afwaterende gebieden beneden 1 meter boven NAP’. Vanaf 2025 gaat dit gelden op alle veengronden. Praktisch betekent dit geen directe verzwaring aangezien dit, vanuit andere regelgeving, reeds verplicht is.

Omissie in wijziging van de GLB-regeling?

In de wijziging van de ‘Uitvoeringsregeling GLB 2023’ is opgenomen dat het peilbesluit vanaf 2025, in tegenstelling tot voorheen, alleen zou gaan gelden voor percelen ‘bouwland’ op veengrond. RVO heeft aangegeven dat dit een omissie is. Dit wordt hersteld.

Aanvulling ‘Europese Commissie’

In de Kamerbrief is aangegeven dat er waarschijnlijk een verbod komt om bouwland op veengrond dieper dan 40 cm te ploegen.

Minimale bodembedekking (GLMC 6)

Volgens de wijziging van de ‘Uitvoeringsregeling GLB 2023’ is de verplichting vervallen om op bouwland op kleigrond tussen 1 augustus en 30 november de bodem gedurende minimaal 8 weken tenminste voor 80% bedekt te houden. Echter volgens de Kamerbrief geldt deze versoepeling alleen voor zware kleigronden in de streek Oldambt en in de Hoekse waard. Op alle overige kleigronden moet vanaf 2025 waarschijnlijk wel aan de verplichting worden voldaan om tussen 1 augustus en 30 november de bodem van bouwland gedurende minimaal 8 weken tenminste voor 80% bedekt te houden.

Vanggewas na mais op klei- en veengrond uit GLMC 6

Het verplicht telen van een vanggewas na mais op klei- en veengrond, op een derogatiebedrijf in een NV-gebied, is vanaf 2025 geen voorwaarde meer vanuit GLMC 6. De wettelijke verplichting blijft vanuit andere wetgeving echter bestaan.

Behoud landschapselementen (GLMC 8)

Vanuit GLMC 8 gelden vanaf 2025 alleen nog regels ten aanzien van het verwijderen en onderhouden van landschapselementen.

Verplichting ‘niet-productief areaal’ vervalt

Zoals eerder is aangekondigd komt de verplichting om 4% van het bouwland aan te leggen als ‘niet-productief areaal’ (NPA) te vervallen.

Bescherming blijvend grasland in Natura 2000-gebieden (GLMC 9)

Vanaf 2025 mag blijvend grasland in Habitatrichtlijngebieden worden omgeploegd en heringezaaid als er sprake is van ‘beschadigd grasland’. Hierbij gelden de regels en voorwaarden vanuit de provinciale natuurbeheerplannen.

Omploegen blijvend grasland in Vogelrichtlijngebieden

In Vogelrichtlijngebieden is het ploegen van blijvend grasland al langer mogelijk als dit is toegestaan volgens de provinciale natuurbeheerplannen.

Nog geen goedkeuring Europese Commissie

Volgens de site van RVO moet ‘Brussel’ ook deze versoepeling nog goedkeuren.

Eerder aangekondigde wijziging nog niet doorgevoerd.

In de wijziging van de ‘Uitvoeringsregeling GLB 2023’ zijn een tweetal eerder aangekondigde aanpassingen niet opgenomen.

Soms gebruik gewasbeschermingsmiddelen op bufferstroken (GLMC 4 & 10)

Eerder is aangegeven dat het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op bufferstroken vanaf 2025 toegestaan zou worden bij de verplichte bestrijding van Wilde haver, Knolcyperus en bepaalde andere invasieve exoten. Deze aanpassing is (nog) niet opgenomen in de wijziging.

Sociale conditionaliteiten

Eerder is ook aangegeven dat vanaf 2025 de zogenaamde ‘sociale conditionaliteiten’  aan de randvoorwaarden (RBE’s) toegevoegd worden. Dit is niet opgenomen in de wijzigingsregeling. Een niet-naleving van bestaande wet- en regelgeving, die betrekking hebben op o.a. arbeidsovereenkomsten en een veilige werkomgeving, leidt vooralsnog niet tot een korting op de GLB-subsidies.

Conclusie

De vermelde wijzigingen van de conditionaliteiten zijn opgenomen in de ‘Uitvoeringsregeling GLB 2023’ en daarmee ‘definitief’. Echter de Europese Commissie moet op bepaalde onderdelen nog goedkeuring geven. Het is daardoor mogelijk dat de ‘Uitvoeringsregeling GLB 2023’, t.a.v. de conditionaliteiten, binnenkort nogmaals wordt aangepast op basis van eventuele opmerkingen van de Europese Commissie.

Bron: Component Agro